Het stoppen van structureel en intergenerationeel geweld in gezinnen vraagt een integrale aanpak en lange adem. En dat is precies wat Switch doet. Sinds 2018 werken de vier organisaties Altra (specialistische jeugdhulp, onderdeel van iHUB), Blijf Groep (hulp en opvang bij huiselijk geweld), BRight GGZ en De Waag (forensische zorg) samen in een integraal team om hulp te bieden aan gezinnen waar sprake is van structurele onveiligheid. Uit recent onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut blijkt dat deze integrale aanpak succesvol is. Switch sluit goed aan bij de mogelijkheden van de individuele gezinsleden en versterkt de veiligheid. Bureau Sinzer rekende uit dat de extra kosten voor de inzet van Switch op de korte en langere termijn maatschappelijke besparingen opleveren.
Over Switch
Switch biedt integrale behandeling en begeleiding aan gezinnen waar geweld al jaren of zelfs generaties lang speelt. Hulpverleners vanuit jeugdzorg, vrouwenopvang en (forensische) ggz werken hierbij samen in één behandelteam. Samen kijken zij welke hulp nodig is om de (intergenerationele) geweldspatronen te stoppen en te doorbreken. Hierbij richten zij zich op alle gezinsleden. Trauma en hechting zijn daarbij belangrijke thema’s. Van beiden is bekend dat zij een grote rol spelen bij de intergenerationele overdracht.
“De kracht van Switch is dat er echt maatwerk wordt geleverd vanuit gebundelde expertise van forensische ggz, jeugdhulp, volwassenen ggz en maatschappelijke ondersteuning. Met deze methode wordt overdracht van ernstige problematiek van ouders naar kinderen voorkomen. Ik vind het mooi en hoopgevend om te zien dat de resultaten tot nu toe zo goed zijn.” – Shula Rijxman, wethouder Zorg in Amsterdam
Uitkomsten: meer veiligheid door maatwerk
Uit het onderzoek dat het Verwey-Jonker Instituut uitvoerde, blijkt dat Switch aansluit bij de mogelijkheden van de individuele gezinsleden en de aanwezige gezinsdynamiek. Er wordt gedoseerd hulp aangeboden die aansluit bij de behoeften van de gezinnen. Gezinsleden voelen zich hierdoor gehoord, gemotiveerd en ondersteund. Bovendien biedt Switch tegelijk praktische hulp en therapie, wat een belangrijke voorwaarde is om tot verandering te komen. In alle gezinnen is meer veiligheid. Er is verbetering in de communicatie tussen partners onderling en tussen ouders en kinderen.
De kracht van Switch is dat er echt maatwerk wordt geleverd vanuit de gebundelde expertise van forensische ggz, jeugdhulp, volwassenen ggz en maatschappelijke ondersteuning. De werkwijze vergroot de kans op continuïteit in de behandeling.
Businesscase: maatschappelijk besparingen op korte en lange termijn
Naast het onderzoek door het Verwey-Jonker Instituut is ook op verzoek van de gemeente Amsterdam door Sinzer een maatschappelijke businesscase gemaakt. Hieruit blijkt dat de werkwijze van Switch extra kosten met zich meebrengt maar dat de werkwijze ook veel (maatschappelijke) besparingen oplevert, zowel op de korte als de lange termijn. Op de korte termijn worden kosten voor onder andere uithuisplaatsingen, Veilig Thuis-meldingen en ondertoezichtstellingen vermeden. Op de lange termijn gaat het om het voorkomen van zaken als ouderverstoting, vechtscheidingen, onnodig lange traumabehandeling en overdracht van geweld naar volgende generaties.
“Switch is een goed voorbeeld voor passende hulp aan de meest kwetsbare kinderen en ouders, vaak vanuit jeugdbescherming.” – Heidi Offerman, stuurgroep Switch
Voorkomen intergenerationele overdracht
Een belangrijk effect van de werkwijze van Switch op de lange termijn is het voorkomen van de overdracht van geweldspatronen op een volgende generatie. Uit onderzoek is bekend dat een systeemgerichte en integrale aanpak door betrokken hulpverleners, het werken met bewezen interventies en maatwerk, helpt om deze intergenerationele overdracht tegen te gaan. Switch kenmerkt zich door precies deze elementen. Sinzer ziet hierin dan ook positieve voorspellers dat de methodiek van Switch zal bijdragen aan het tegengaan en voorkomen van intergenerationele overdracht.
Doorontwikkeling methodiek
De onderzoekers van het Verwey-Jonker Instituut formuleren de volgende aanbevelingen voor doorontwikkeling van de methodiek:
– In een kleine groep gezinnen is de pleger niet gemotiveerd om mee te werken. Er is meer onderzoek nodig hoe deze specifieke groep plegers bereikt kan worden.
– Er moet een gevarieerder aanbod aan hulp voor kinderen komen.
– De randvoorwaarden moeten op orde zijn. Door de verschillen in financiering en de wachtlijstenproblematiek kunnen gezinnen niet altijd starten met een Switch-traject en wordt de beoogde integrale samenwerking bemoeilijkt.
Voortgang Switch
In de gemeente Amsterdam zal Switch aan 10 gezinnen per jaar worden aangeboden. De gemeente onderzoekt, samen met de vier initiatiefnemers, hoe dit aantal te vergroten is. De integrale aanpak van Switch sluit goed aan bij de gezinsgerichte beweging die de stad wil maken. Samenwerking met zorgverzekeraars voor de financiering en borging is noodzakelijk.
Meer informatie
– Beide onderzoeksrapporten vindt u op de website van Switch.
– Meer informatie over Switch vindt u ook op de website van Switch: www.switch-samen.nl
Noot voor de redactie
Voor meer informatie over Switch kunt u terecht bij de volgende communicatieadviseurs:
– Ilse den Hollander, Blijf Groep, i.denhollander@blijfgroep.nl | 06 55 221 823
– Margret van der Mast, Altra, onderdeel van iHUB, m.van.der.mast@altra.nl | 06 12 905 800
